23 apr 2024

Zeker en vast niet. Volgens de statistieken van PensioenStat.be bedroeg het gemiddeld pensioen voor een zelfstandige 2023 een schamele 1.100 euro. Het is dan ook begrijpelijk dat volgens een studie van een Belgische verzekeraar 8 op de 10 zelfstandigen hun pensioensituatie als een belangrijke bekommernis beschouwen. Die bekommernis is de voorbije maanden nog versterkt door de economische en politieke onzekerheden. Gelukkig kan de zelfstandigen hier het heft in handen nemen door aan aanvullende pensioenopbouw te doen.

Elke zelfstandige of hij nu een vennootschap heeft of niet, kan een Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ) afsluiten. De maximum jaarlijkse premie in 2024 is 8,17% (9,40% voor het Sociaal VAPZ) van het geherwaardeerd netto belastbaar beroepsinkomen van 3 jaar terug met een maximum aan premie van 3.956,77 euro (4.562,82 euro voor het sociaal VPAZ) per jaar. Een Sociaal VAPZ betaalt naast een pensioen- en overlijdenskapitaal ook nog een vervangingsinkomen bij arbeidsongeschiktheid en invaliditeit uit, alsook de vrijstelling van premiebetaling bij arbeidsongeschiktheid en invaliditeit. Het fiscaal voordeel van het VAPZ hangt af van de marginale belastingvoet. Dat is het tarief dat toegepast wordt op de hoogste schijf van de beroepsinkomsten. Je betaalt ook minder sociale bijdragen omdat de belastbare basis vermindert met de premie die je voor je verzekering VAPZ betaald hebt.  In totaal kan je daardoor tot 64% van je storting recupereren.

Als je een zelfstandige in een vennootschap bent en een regelmatige maandelijkse vergoeding ontvangt, kan je in cumul met het VAPZ ook een Individuele Pensioentoezegging (IPT) afsluiten. 

Een IPT heeft aanzienlijke belastingvoordelen: De premies betaald door de vennootschap zijn aftrekbaar als beroepskosten zolang de regel van 80% wordt nageleefd. De berekening van de 80% regel is geen sinecure: de som van het wettelijk pensioen en de aanvullende pensioenen in de 2e pijler mag, omgerekend naar jaarlijkse rente, niet hoger zijn dan 80% van het gemiddeld inkomen van de laatste 3 jaar als zelfstandige.

Ben je een zelfstandige zonder vennootschap, dan kan je boven op het VAPZ sinds 2018 een Pensioenovereenkomst voor Zelfstandigen (POZ) afsluiten. Je krijgt een belastingvoordeel van 30% op de gestorte premie zolang de 80% regel nageleefd wordt. 

Je makelaar als pensioencoach

Volgens dezelfde studie zeggen 6 op 10 zelfstandigen dat ze te weinig of onvoldoende te weten over de pensioenopbouw. Tussen al die verschillende formules vindt de kat er haar jongen niet meer in terug. Daarom raden we aan voor je pensioenopbouw beroep te doen op ons kantoor. Niet alleen om wegwijs te geraken tussen de verschillende formules en de fiscale implicaties, maar ook om de verzekeringscontracten aan te passen aan je eigen situatie.

Iemand van 35 jaar bijvoorbeeld verkeert in een andere situatie dan iemand van 55 jaar. Misschien moeten contracten aangepast worden in functie van de werk- en gezinssituatie, of moet er meer gewicht gegeven worden aan minder risicovolle fondsen of omgekeerd, of moet er een voorschot opgevraagd worden op de reserves van het contract voor het financieren van een vastgoed. In de verschillende formules bestaan er bovendien extra waarborgen die tussenkomen bij overlijden, arbeidsongeschiktheid en invaliditeit.

Met andere woorden, pensioenopbouw vraagt maatwerk.  Daarom is je makelaar je beste pensioencoach.

Beluister ook onze podcast "Voldoet mijn pensioen?" en ontmoet onze host Maite Goossens en verschillende experts die praten over de aanvullende pensioenen, de verschillende pensioenformules en meerdere nuttige tips om je pensioen optimaal in te plannen.